آبسه دندان

آبسه دندان چیست؟

آبسه دندان حفره ای مملو از باکتری است که اطراف ریشه ی دندان عفونی ایجاد می شود. همه ی افراد، از کودکان گرفته تا افراد بزرگسال، در معرض آبسه ی دندان هستند. در صورتی که آبسه ی دندان دارید، این مشکل به صورت خود به خود برطرف نخواهد شد و به درمان دندانپزشک یا جراح ریشه (اندودانتیست- متخصصی که به حفظ دندان کمک می کند) نیاز خواهد داشت.

علل آبسه دندان

دندان از بیرون بسیار سخت است، اما داخل آن پالپ قرار دارد که از اعصاب، بافت های همبند و عروق خونی تشکیل شده است. گاهی اوقات این پالپ عفونی می شود. اغلب این عفونت ناشی از عوامل زیر است:

• حفره ی عمیق یا پوسیدگی دندان.
• بیماری لثه، که تحت عنوان بیماری پریودنتال نیز شناخته شده است.
• ترک دندان.

در صورتی که عفونت درمان نشود می تواند موجب مرگ (از دست رفتن) پالپ شود که منجر به بروز آبسه خواهد شد. آبسه ی دندان عموماً به دو شکل دیده می شود:

• آبسه پری آپیکال که در اطراف نوک ریشه ی دندان شکل می گیرد.
• آبسه پریودونتال که استخوان پیرامون دندان را تحت تأثیر قرار می دهد.

آبسه دندان

در یک فرد ممکن است در یک زمان بیش از یک آبسه مشاهده شود، یا اینکه یک آبسه می تواند درون استخوان جابجا شود و در چند نقطه خود را نشان دهد. اما هر آبسه تنها به یک دندان مربوط می شود.

آبسه دندان چگونه تشخیص داده می شود؟

احتمالاً متوجه نکات زیر خواهید شد:

• درد
• تورم
• قرمزی لثه
• وجود مزه ی بد در هان
• بروز درد حین جویدن غذا
• درد فک
• تب
• تورم غدد لنفاوی
• مشکل در تنفس یا بلع

آبسه دندان

گاهی اوقات آبسه می تواند منجر به ایجاد یک برآمدگی جوش مانند روی لثه شود. اگر آن را فشار دهید و از آن ماده ی مایعی خارج شود، می توانید مطمئن شوید که دندان شما آبسه کرده است. این مایع چرک است. هرچند درد و تورم از جمله علائم شایع هستند، با این حال، ممکن است هیچ نشانه ای مشاهده نشود. به این معنا که ممکن است پاکت یا حفره ی چرک مجرایی برای تخلیه پیدا کرده باشد. اگر هیچ نشانه ای مشاهده نکردید، دندانپزشک شما می تواند آبسه را طی یک معاینه ی ساده از طریق تصویر رادیو گرافی با اشعه ی ایکس بیابد. بعلاوه می تواند به دندان ضربه بزند ببیند در آن درد ایجاد  می شود یا خیر.

در صورتی که دندانپزشک نتواند آبسه را تشخیص دهد، احتمالاً بیمار را به متخصص درمان ریشه (اندودنتیست) ارجاع می دهد، که یکی از تخصص های او کار روی دندانی است که آبسه کرده است. اندودنتیست می تواند با اطمینان به شما بگوید که آیا دندان شما آبسه کرده است و در صورت تمایل شما آن را درمان خواهد کرد.

درمان آبسه دندان

هدف درمان آبسه ی دندان رهایی از شر عفونت است. برای این منظور، ممکن است متخصص درمان ریشه اقدامات زیر را انجام دهد:

مصرف آنتی بیوتیک: در صورتی که عفونت به خارج از محل آبسه و به فک یا دیگر قسمت های بدن سرایت کرده باشد، به احتمال زیاد برای شما آنتی بیوتیک تجویز خواهد شد. با این حال، نمی توانند خود آبسه را درمان کنند.

کشیدن دندان: در صورتی که متخصص درمان ریشه موفق نشود دندان را حفظ کند، به احتمال زیاد کشیدن آن ضروری خواهد بود.

درمان ریشه یا عصب کشی: به احتمال زیاد نام این فرایند معمول دندانپزشکی که برای نجات دندان انجام می شود را شنیده باشید. این بهترین راه برای نجات دندان است. اندودونتیست با دریل درون دندان را تخلیه می کند و پالپ را از درون آن و کانال ریشه ای که به سمت پایین رو به لثه می رود پاکسازی می کند. سپس فضای خالی را پر و سیل (مهر و موم) می کند. در انتها دندان پر می شود یا روی آن روکش قرار می گیرد. دندان ترمیم شده ظاهری شبیه دیگر دندان ها خواهد داشت.

آبسه دندان

جراحی لثه: برای خارج کردن آبسه ی پریودنتال جراحی نیاز خواهد بود.

تخلیه ی آبسه: دندانپزشک برش کوچکی روی آبسه ایجاد خواهد کرد تا چرک آن را تخلیه کند. پس از آن، منطقه ی اطراف آن با محلول نمکی (سالین) پاکسازی خواهد شد.

به خاطر داشته باشید، اگر آبسه ی شما بترکد، درد شما کمتر خواهد شد، اما همچنان به درمان دندانپزشک یا متخصص درمان ریشه نیاز خواهید داشت تا مطمئن شوید عفونت از بین رفته است و دیگر منتشر نخواهد شد. در صورتی که این مشکل دندان برطرف نشود، عفونت ممکن است به خارج محدوده ی دندان و فک، گردن، سر یا دیگر اعضای بدن منتقل شود. این مشکل کوچک می تواند جدی شود و زندگی فرد را به خطر بیاندازد.

پیشگیری از آبسه دندان

با پیمودن این گام های ساده می توانید دندان ها و لثه های خود را سالم نگه دارید:

• به طور منظم برای چکاپ و پاکسازی دندان ها، به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید.
• دو مرتبه در روز، به مدت دو دقیقه، با استفاده از خمیر دندان فلورایده مسواک بزنید.
• برای پاکسازی قسمت های بین دندان ها و لثه ها، که دسترسی با مسواک به آنها دشوار است، هر روز نخ دندان بکشید.
• اگر دندان شما لق شده یا در آن ترک یا شکستگی مشاهده کرده اید، هر چه سریعتر به دندانپزشک مراجعه کنید.
• مصرف غذاها و نوشیدنی های حاوی قند را محدود کنید. شیرینی جات و نوشیدنی های گاز دار منجر به ایجاد حفره خواهند شد، که می توانند به آبسه ی دندان ختم شوند.
• مصرف میان وعده های مضر را قطع کنید.