احتیاط دندانپزشکان برای بیمارانی که حساسیت دارند

شاید شما هم داستان هایی در مورد افرادی شنیده باشید که در پی استفاده یا تماس با برخی موادی که به آنها حساسیت داشته اند مشکلات بزرگی برای آنها بوجود آمده است؛ از جمله دختر بچه ۱۱ ساله کالیفرنیایی که پس از استفاده از خمیر دندان تجویزی حاوی مواد گرفته شده از شیر، فوت کرده بود. این دختر بچه حساسیت شدید به فراورده های لبنی داشته است. والدین این کودک از خردسالی او به چک کردن برچسب همه محصولاتی که برای مصرف فرزند خود خریداری می کرده اند عادت داشته اند، اما این بار فهرست مواد تشکیل دهنده خمیر دندان را چک نکرده بودند. از آنجا که آنها تا به آن زمان شیر را در فهرست مواد تشکیل دهنده خمیر دندان ندیده بودند، تصور می کردند که این محصول برای دختر آنها بی خطر است.

دندانپزشک این دختربچه پس از مشاهده چند نقطه دی کلسیفیکاسیون (از بین رفتن مواد معدنی سطح مینای دندان) روی دندان های او این محصول را تجویز کرده بود. دختربچه به خاطر استفاده از یک خمیر دندان خاص جدید هیجان داشته است، اما متأسفانه پس از استفاده از این محصول به طرز باورنکردنی دچار واکنش های آنافیلاکتیک سریع می شود. کودک پس از شروع مسواک زدن به سرعت به مادر خود اطلاع می دهد که دچار واکنش های آلرژیک شده است، مادر او نیز بلافاصله از Epipen و اسپری آسم استفاده می کند، اما هیچ یک نتوانستند به موقع واکنش های آنافیلاکتیک را کنترل کنند.

درسی که هم دندانپزشکان و هم افرادی که آلرژی شدید دارند می توانند از این ماجرای غم انگیز بگیرند این است که آلرژی ها بسیار شایع هستند و همه باید تلاش خود را بکنند تا از بروز هر گونه واکنشی جلوگیری شود.

قطعاً هیچ دندانپزشکی نمی خواهد حتی به این موضوع فکر کند بیماری که در حال انجام درمان دندانپزشکی روی او هستند ناگهان دچار شوک آنافیلاکتیک شود، اما این یک احتمال واقعی است. ما نیاز داریم تا برای موقعیت های اورژانسی که ممکن است در مطب دندانپزشکی اتفاق بیفتد کاملاً آماده باشیم.

وقتی درباره آلرژی هایی فکر می کنیم که ممکن است در مطب دندانپزشکی اتفاق بیفتند، اغلب تمرکز روی داروهایی است که بیمار به آنها حساسیت دارد، مانند پنی سیلین یا داروهای سولفا. بعلاوه فوق العاده مهم است که دندانپزشک بداند که آیا بیمار او به لاتکس حساسیت دارد. اما دیگر انواع آلرژی ها، مانند آلرژی به موادی که عموماً در محصولات دندانپزشکی استفاده می شوند، می تواند به همان اندازه برای ایمن نگهداشتن بیمار مهم باشد. آیا احساس می کنید تا آنجایی که امکان دارد آمادگی دارید؟

حساسیت به محصولات دندانی

بررسی های علمی واکنش های آلرژیک

همانطور که آکادمی آمریکایی آلرژی، آسم، و ایمنی شناسی ابراز داشته است، یک واکنش آلرژیک زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن فرد به مواد بی ضرری که تحت عنوان آلرژن (آلرژی زا) به آنها اشاره می شود، واکنش زیادی نشان می دهد. این مواد می توانند طیف گسترده ای داشته باشند، از گرد و غبار و گرده های گیاهان گرفته تا برخی غذاهای خاص، موی حیوانات خانگی، نیش حشرات، تا لاتکس. نخستین باری که فرد در معرض یک آلرژن قرار می گیرد، ممکن است موجب بروز یک واکنش شود. با این حال، پس از آنکه این حساسیت در فرد بوجود می آید، قرار گرفتن مجدد در معرض این آلرژن ها می تواند موجب بروز واکنش های آلرژیک شود. سیستم ایمنی بدن در واکنش به این تهدیدی که دریافت می کند تولید یک دسته آنتی بادی های خاص به نام ایمونوگلوبین immunoglobulin E (IgE) را آغاز می کند. این منجر به بروز حوادثی می شود که منجر به بروز علائمی در بینی، شش ها، گلو، سینوس ها، گوش ها، و مخاط معده و پوست می شوند.

حساسیت به محصولات دندانی

انواع حساسیت ها به محصولات دندانی

در نتیجه استفاده از محصولات دندانی در بیمارانی که آلرژی دارند، دو نوع اصلی حساسیت های شدید می توانند اتفاق بیفتند:

تیپ ۱ (واکنش حساسیتی شدید فوری)

این نوع واکنش می تواند سیستمیک یا موضعی باشد و شامل آزاد شدن هیستامین و دیگر واسطه ها از ماست سل ها و بازوفیل ها می باشد. آلرژی های فصلی نمونه ای از این نوع واکنش هستند و علائمی مانند عطسه، آبریزش بینی، احتقان بینی، و قرمز شدن چشم ها شایع هستند. واکنش های شدیدتر، مانند شوک آنافیلاکتیک نیز با این نوع واکنش های آلرژیک اتفاق می افتند.

تیپ ۴ (ایمنی سلولی فوری، واکنش های حساسیتی شدید با تأخیر)

این نوع واکنش می تواند ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت، یا حتی طولانی تر، بروز پیدا کند. واسطه این نوع واکنش به جای آنتی بادی ها سلول های T هستند. یک نمونه شایع عبارت است از درماتیت تماسی که در نتیجه قرار گرفتن در معرض پیچک سمی و نیکل بروز پیدا می کند.

باید در مطب دندانپزشکی آمادگی داشت

طی یک جلسه پیشگیرانه، آیا تاکنون بیماری از شما پرسیده است که آیا هیچ یک از محصولات دندانی که استفاده می کنید حاوی مواد خاصی مانند گلوتن یا رنگ قرمز هستند؟ آیا وقتی با چنین پرسشی مواجه می شوید از قبل پاسخ را می دانید؟ در تخصص دندانپزشکی، بایستی پزشک تا جای ممکن آمادگی داشته باشد زیرا همیشه زمان یک عامل اصلی است و پزشک از بیمار باید بخواهد که به توانایی های او اعتماد کند.

این آمادگی با آشنایی با همه محصولاتی آغاز می شود که دندانپزشکان به طور متداول استفاده می کنند. بسیاری از وبسایت های معرفی کننده محصولات کار توضیح دادن مواد تشکیل دهنده محصولاتی مانند لاتکس، گلوتن، یا رنگ هایی که ممکن است بیمار به آنها حساسیت داشته باشد را به خوبی انجام داده اند. منبع بهتر دیگری که می توانید درباره نگرانی های مربوط به آلرژی، عبارت های مربوط به مواد آلرژی زا و توضیحاتی هستند که با جزئیات در مورد همه مواد تشکیل دهنده و آلرژن های احتمالی موجود در محصول روی آن ثبت شده اند. همه تولیدکنندگان محصولات دندانی موظف هستند در صورت درخواست مطب های دندانپزشکی، این اسناد را به آنها ارائه دهند.

اگر بیماری به شما مراجعه می کند که یک آلرژی شناخته شده دارد و شما مطمئن نیستید که آیا محصولات حاوی مواد خاصی هستند، بهتر است روی هم رفته از استفاده آن محصول اجتناب شود و به دنبال گزینه جایگزینی برای آن باشید. برای مثال، اگر بیمار به رنگ قرمز حساسیت دارد و شما مطمئن نیستید که خمیر پروفی شما حاوی این ماده نیست، برای پولیش از پوکه یا از زاویه ای که بدون خمیر است استفاده کنید. یکی دیگر از گزینه های عالی، در صورتی که در مطب خود یکی از آنها را داشته باشید، استفاده از دستگاه پولیش هوا است.

یکی از عوامل کلیدی برای آماده سازی در رابطه با آلرژی این است که دندانپزشک آشنایی کامل با سوابق پزشکی بیمار خود داشته باشد. همانطور که اکثر متخصصان دندانی موافق هستند، دندانپزشکان وقتی درباره سوابق پزشکی از بیماران سؤال می پرسند، آنها همیشه همه چیز را نمی گویند. اغلب این به عهده دستیار دندانپزشک است که سؤالات مشخصی بپرسد. برای مثال، شما با این سؤال شروع می کنید که “آیا شما تاکنون به هیچ ماده ای حساسیت داشته اید؟”. سپس در مورد واکنش خاصی که به آن ماده داشته است سؤال می پرسید. گاهی اوقات وقتی بیماران فرم سوابق پزشکی را پر می کنند، آنها اغلب تنها آلرژی به داروها را فهرست می کنند، و نمی دانند که لازم است همه انواع آلرژی ها ذکر شوند. بعلاوه، اگر توضیح دهید که می خواهید مطمئن شوید محصولاتی که در طول ویزیت در هر زمانی استفاده می شوند برای آنها کاملاً ایمن باشند، می تواند کمک کننده باشد.

آگاهی داشتن از آلرژی های احتمالی در محصولات دندانپزشکی نیز بخش مهمی از آمادگی است. بر اساس تحقیقات، تعداد مواد دندانی که ممکن است باعث بروز واکنش شدید شوند بسیار گسترده است. این شامل آمالگام، لاتکس، مواد سیلانت، هیپوکلریت سدیم، تیتانیوم، آلیاژهای نیکل کروم، کامپوزیت ها، بی حس کننده های موضعی، و مواد قالب گیری هستند. بیماران ممکن است از همه آلرژی های احتمالی که ممکن است داشته باشند آگاه نباشند. باید همواره مراقب علائمی مانند قرمزی، خارش، سوزش، یا تورم باشید و این حیاتی است. در مورد مواد دندانی، مانند آمالگام ها یا کامپوزیت ها، یک واکنش مانند لیکنوئید دهانی تأخیری ممکن است مستقیماً در مجاورت ترمیم رخ دهد، بنابراین ممکن است بیمار کمی بهد برای برطرف کردن این مشکل مراجعه نماید.

پرداختن به حساسیت بیماران به گلوتن

حساسیت به گلوتن یک نگرانی رایج است و اغلب دندانپزشکان درباره آن از بیماران خود سؤال می پرسند. بیماری سلیاک، یک بیماری خود ایمنی است که در آن واکنش بدن به گلوتن، به روده کوچک آسیب می رساند. بر اساس بنیاد بیماری سلیاک، از هر ۱۰۰ نفر در سراسر جهان، بیماری سلیاک یک نفر را تحت تأثیر قرار می دهد. اگر یکی از خویشاوندان بیمار مبتلا به سلیاک باشند، ۱۰ درصد احتمال دارد که او نیز به آن مبتلا باشد. علاوه بر این، یک درصد از افرادی که به گلوتن حساسیت دارند، دارای نوع خاصی بیماری به نام سلیاک مقاوم هستند که می تواند کشنده باشد. یک هشتم قاشق چایخوری مقدار گلوتن مورد نیاز برای آسیب رساندن به روده کوچک این افراد است. بنابراین، باید در مورد تمام محصولات دندانی مورد استفاده برای بیماران مبتلا احتیاط شود.

همانطور که پیش از این اشاره شد، اگر شما هر گونه شکی در مورد محصول دندانی دارید، آن را استفاده نکنید. سعی کنید بیشتر در این رابطه اطلاعات کسب کنید.

حساسیت به محصولات دندانی

در استفاده از لاتکس احتیاط کنید

یکی از حقایق علمی در مورد آلرژی ها این است که آنها می توانند در هر زمانی در طول عمر افراد بروز پیدا کنند. بر اساس تجربیات دندانپزشکانی که برای تعداد زیادی از بیماران از دستکش های لاتکس استفاده می کردند و دستکش های نیتریل را برای افراد مبتلا به آلرژی ها نگه می داشتند، مشخص شد برخی بیماران حتی در سنین بالا که تا آن زمان به لاتکس حساسیت نداشته اند، حین کارهای دندانپزشکی دچار علائمی مانند قرمز شدن و تورم لب ها، و قرمز شدن پوست صورت در نواحی اطراف دهان می شدند. به همین دلیل لازم است پزشک هوشیار باشد و بلافاصله برای رفع علائم اقدام کند. علاوه بر این، بیماران باید به پیگیری آزمایشاتی که نیاز هستند و پزشک آنها انجام آن را توصیه می کند تا حساسیت آنها را مشخص نمایند اقدام کنند.

خوشبختانه برخی از این نوع حساسیت ها قابل پیشگیری هستند، اما برخی دیگر می توانند زندگی بیمار را به خطر بیندازند. به همین دلیل در بسیاری از مطب های دندانپزشکی دیگر از دستکش های لاتکس استفاده نمی شود.

حساسیت به محصولات دندانی

هشدار به بیمارانی که حساسیت دارند در مورد مصرف خمیر دندان ها

خمیر دندان ها در انواع و طعم های متفاوتی تولید می شوند و در هر یک از آنها از مواد مختلفی استفاده می شود، بنابراین اصلاً عجیب نیست که برخی از آنها می توانند حساسیت زا باشند. اکثر موارد آلرژی به خمیر دندان ها می توانند با مواد خاصی ارتباط داشته باشند. آنها می توانند گرفته از فلوراید یا دیگر مواد طعم دهنده داشته باشند. گلوتن باعث بروز بیشترین موارد حساسیت به خمیر دندان شده است. با این حال، اکثر موارد آلرژی ها به خمیر دندان ها بی ضرر هستند و به نظر می رسد وقتی فرد خمیر دندانی که به آن حساسیت دارد را استفاده نمی کند علائم حساسیت وی نیز برطرف می شوند. بنابراین در صورت مشاهده هر گونه علائم آلرژی پس از مصرف هر گونه خمیر دندانی، بهتر است آن را کنار بگذارید. با این حال، اگر علائم ادامه داشتند یا خیلی وخیم تر شدند، بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید، زیرا ممکن است نشانه یک مشکل جدی تر باشد.

خوشبختانه، وقتی شما متوجه شوید کدام ماده باعث بروز آلرژی شده اشت، انواع دیگر خمیر دندان ها برای انتخاب از بین آنها وجود دارند. آلرژی به خمیر دندان به راحتی قابل کنترل است، به همین دلیل هرگز نیاز نیست مانع بهداشت دهانی شما شود.