خطرات غیر منتظره بیماری لثه

بیماری لثه شایع و ناخوشایند است، اما، بر اساس شواهد رو به افزایش، می تواند در طیف شگفت انگیزی از مشکلات سلامتی ظاهراً نامرتبط نیز نقش داشته باشد. تمیز کردن دندان ها ممکن است حتی مهم تر از آن چیزی باشد که فکرش را می کردید.

پلاک- ماده چسبناکی که حاوی باکتری است- روی دندان ها ایجاد می شود. اگر مسواک زده نشود، باکتری ها می توانند لثه ها را تحریک کنند. لثه ها ممکن است متورم، دردناک یا عفونی شوند. این عارضه تحت عنوان ژنژیویت شناخته می شود. به طور کلی، با حفظ یک روند بهداشتی خوب می توان بیماری لثه را درمان یا از بروز آن پیشگیری کرد. با این حال، اگر ایجاد شود و به حال خود رها شود، می تواند منجر به بروز پریودنتیت شود که ساختارهای نگهدارنده دندان را ضعیف می کند.

بیماری لثه که تحت عنوان بیماری پریودنتال نیز شناخته می شود، بسیار شایع است. بر اساس مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) تقریباً نیمی از افراد بزرگسال در ایالات متحده درجاتی از بیماری لثه دارند.

مکانیسم های پشت بیماری پریودنتال نسبتاً به خوبی شناخته شده اند و چندین مطالعه ارتباط بین بیماری پریودنتال و سایر بیماری های سیستمیک و شرایطی از جمله بیماری آلزایمر، سرطان و بیماری های تنفسی را نشان داده اند. در حالی که رابطه علت و معلولی به طور قطعی ثابت نشده است، تحقیقات نشان می دهد که بیماری پریودنتال ممکن است در پیشرفت بیماری های دیگر نقش داشته باشد.

در این مقاله ما برخی از پیوندهای شگفت انگیز بین بیماری لثه و بیماری های متفاوت را پوشش خواهیم داد.

خطرات بیماری لثه

لثه و مغز

گرچه از نظر فضایی لثه ها در نزدیکی مغز قرار دارند، اما به طور معمول شکایات دندانی را با بیماری های عصبی مرتبط نمی دانند.

با این حال، برخی از مطالعات ارتباط بین بیماری پریودنتال و از دست دادن دندان و عملکرد شناختی را پیدا کرده اند. محققان در یک مطالعه، که به عملکرد شناختی پرداخته است، ۵۹۷ مرد که سن آنها تا ۳۲ سال بود را مورد بررسی قرار دادند. نویسندگان نتیجه گیری می کنند:

خطر زوال شناختی در مردان مسن، با از دست دادن دندان های بیشتر، افزایش می یابد. بیماری پریودنتال و پوسیدگی، دلایل اصلی از دست دادن دندان، همچنین با زوال شناختی مرتبط هستند.

محققان همچنین بیماری پریودنتال را با افزایش تجمع بتا آمیلوئید در مغز- نشانه عصبی آلزایمر- مرتبط دانسته اند.

آزمایش های دیگر شواهدی را ارائه کرده اند که نشان می دهند یک نوع باکتری که معمولاً در موارد پریودنتیت یافت می شود- Porphyromonas gingivals- را می توان در مغز افراد مبتلا به آلزایمر یافت.

به دنبال آن کشف، در یک مطالعه جدیدتر، محققان نشان دادند که عفونت P. gingivals باعث افزایش تولید بتا آمیلوئید در مغز می شود.

در این مطالعه، محققان توجه خاصی به آنزیم تولید شده توسط P. gingivals به نام gingipain کردند. آنها دریافتند که این پروتئاز برای tau، پروتئین دیگری که در آلزایمر نقش اساسی دارد، سمی است.

شایان ذکر است که سایر محققان به این نتیجه رسیده اند که بتا آمیلوئید در پاسخ به یک پاتوژن تولید می شود. دیدگاه ما نسبت به آلزایمر به تدریج در حال تغییر است.

در آینده، دانشمندان امیدوارند که هدف قرار دادن آنزیم های gingipain ممکن است به توقف تخریب عصبی در برخی از افراد مبتلا به بیماری آلزایمر کمک کند. آنها قبلاً یک مهارکننده gingipain طراحی کرده اند، که در حال آزمایش آن روی انسان هستند.

محققان امیدوارند که “تخریب عصبی و تجمع بیشتر آسیب زاها در بیماران [بیماری آلزایمر] را کاهش دهد یا از آن جلوگیری می کند.”

خطرات بیماری لثه

اصل موضوع

گرچه همه افراد مبتلا به بیماری قلبی به بیماری لثه مبتلا نیستند، و همه افراد مبتلا به بیماری لثه به بیماری قلبی مبتلا نیستند، اما به نظر می رسد که یک ارتباط وجود داشته باشد.

البته، افرادی که سیگار می کشند یا مقادیر زیادی الکل می نوشند، بیشتر احتمال دارد که هم مشکلات دهانی و هم قلبی عروقی داشته باشند، اما به نظر می رسد که این رابطه بیشتر از عوامل خطر مشترک به تنهایی است.

اینکه آیا بیماری لثه یک عامل خطر مستقل برای بیماری قلبی است یا خیر هنوز مورد بحث است، اما برخی تئوری ها در مورد ارتباط این دو وجود دارند.

برخی فکر می کنند که این پیوند می تواند شامل التهاب باشد.

در درجه اول، التهاب پاسخی به عوامل تحریک کننده یا بیماری زا است؛ این یک مکانیسم حفاظتی است. با این حال، اگر برای مدت طولانی ادامه یابد، می تواند به بافت ها و اندام ها آسیب وارد کند.

ممکن است التهاب در لثه باعث ایجاد آبشاری شود که در نهایت جرقه التهاب در سیستم قلبی عروقی را ایجاد کند.

از سوی دیگر، ارتباط بین بیماری های قلبی و لثه ممکن است به دلیل باکتری ها باشد.

باکتری های موجود در لثه ها می توانند وارد جریان خون شوند و به مقصدهای دور از جمله قلب هدایت شوند، جایی که می توانند باعث التهاب و آسیب شوند.

به عنوان شواهدی مبنی بر امکان پذیر بودن این امر، محققان نشان داده اند که P. gingivalis شایع ترین گونه باکتریایی یافته شده در شریان کرونر است.

خطر ابتلا به سرطان افزایش می یابد

بار دیگر، بیماری لثه و سرطان، در ظاهر، شباهت زیادی به یکدیگر ندارند.

محققان دریافتند مردان مبتلا به بیماری لثه ۴۹ درصد بیشتر در معرض سرطان کلیه، ۵۴ درصد بیشتر در معرض سرطان پانکراس و ۳۰ درصد بیشتر در معرض ابتلا به سرطان خون قرار دارند.

در مطالعه ای که در سال ۲۰۰۸ منتشر شد، از دست دادن دندان و سرطان در ۴۸۳۷۵ مرد مورد بررسی قرار گرفتند. نویسندگان به این نتیجه رسیدند که در واقع ارتباطی بین بیماری لثه و سرطان وجود دارد. آنها می نویسند:

بیماری پریودنتال با افزایش اندک، اما قابل توجه خطر کلی سرطان همراه بود.

یک مطالعه جدیدتر دیگر که شامل بیش از ۶۸۰۰۰ فرد بزرگسال بود، ارتباط قوی بین بیماری لثه و خطر کلی سرطان را نشان داد؛ ارتباط بین بیماری لثه و سرطان پانکراس نیز معنا دار بود.

چرا ممکن است این طور باشد؟ یک مقاله منتشر شده در مجله Nature تا حدودی به سمت توضیح می رود.

محققان دریافتند که یک آنزیم تولید شده توسط نوعی باکتری که معمولاً با بیماری لثه مرتبط است- Treponema denticola- معمولاً در برخی از تومورهای دستگاه گوارش ظاهر می شود.

این آنزیم که تحت عنوان پروتئیناز شبه کیموتریپسین T. denticola شناخته می شود، به باکتری کمک می کند تا به بافت در بیماری لثه حمله کند. محققان دریافتند که آنزیم های دیگری را نیز فعال می کند که سلول های سرطانی را در حین پیشروی به سوی بافت های سالم تقویت می کنند.

اختلال در نعوظ

تخمین زده می شود که ۵۰ درصد مردان بالای ۴۰ سال اختلال نعوظ را تجربه می کنند. این یک وضعیت پیچیده است که می تواند ناشی از عوامل روانی و فیزیولوژیکی باشد.

برخی از عوامل خطر شناخته شده عبارتند از: سیگار کشیدن، نوشیدن الکل و فشار خون بالا. به گفته برخی از دانشمندان، بیماری پریودنتال همچنین ممکن است خطر بروز اختلال نعوظ را نیز افزایش دهد.

به عنوان مثال، نویسندگان یک تحقیق در گذشته که در سال ۲۰۱۶ منتشر شد، ارتباط بین اختلال نعوظ و پریودنتیت مزمن را شناسایی کردند.

در واقع، آنها پیشنهاد می کنند “پزشکان باید بیماران مبتلا به [اختلال نعوظ] را برای ارزیابی و درمان جامع دهان به متخصصان دهان و دندان ارجاع دهند.

از آنجا که اختلال نعوظ و بیماری لثه دارای عوامل خطر مشترکی از جمله سیگار کشیدن و دیابت هستند، تعیین اینکه آیا بیماری لثه یک عامل خطر مستقل برای اختلال نعوظ است مشکل بوده است.

گرچه اختلال عملکرد جنسی و سلامت لثه دنیاها از هم جدا به نظر می رسند، اما تعدادی راه بالقوه وجود دارند که از طریق آنها می توانند بر یکدیگر تأثیر بگذارند.

یک بار دیگر، ممکن است التهاب مقصر باشد. همانطور که قبلاً اشاره شد، التهاب در یک قسمت از بدن- در این مثال دهان- می تواند از طریق پیام رسان های شیمیایی در خون گسترش یابد و سایر مناطق را تحت تأثیر قرار دهد.

اختلال نعوظ اغلب به دلیل اختلال در عملکرد عروق خونی اتفاق می افتد؛ به طور خاص، ماهیچه های صاف پوشاننده دیواره عروق خونی توانایی خود برای شل شدن را از دست می دهند. این تحت عنوان اختلال عملکرد اندوتلیال شناخته می شود، و از اتساع عروق در آلت تناسلی و در نتیجه از نعوظ جلوگیری می کند.

یک حالت به اصطلاح پیش التهابی ممکن است باعث اختلال عملکرد اندوتلیال شود، و در نتیجه خطر اختلال نعوظ را افزایش دهد.

با این حال، پیوند به طور قطعی ثابت نشده است. نویسندگان مقاله مروری که در سال ۲۰۱۶ منتشر شد به این نتیجه رسیدند که گرچه این پیوند محتمل به نظر می رسد، اما به مطالعات در مقیاس بزرگ تری نیاز است.

خطرات بیماری لثه

لثه و ریه ها

البته، دهان یک دروازه مشترک به لثه ها و ریه ها است، که باعث می شود ارتباط بین بیماری های لثه و ریه نسبت به برخی دیگر که با آنها مواجه شده ایم، کمتر تعجب آور باشد.

مطالعه ای که در فوریه ۲۰۱۹ منتشر شد، سوابق پزشکی ۱۳۸۰ مرد را مورد بررسی قرار داد. نویسندگان رابطه معناداری بین پریودنتیت مزمن و کاهش عملکرد تنفسی پیدا کردند.

این ارتباط حتی بعد از کنترل متغیرهای مخدوش کننده، مانند سیگار کشیدن، قابل توجه باقی ماند.

یک بار دیگر، التهاب ممکن است رابط بین این دو شرایط باشد. اگر لوله های داخل ریه ها که هوا را حمل می کنند ملتهب شوند، باریک تر می شوند و جریان هوا محدود می شود.

جدا از نقش احتمالی التهاب، باکتری های موجود در دهان همچنین ممکن است به داخل ریه ها تنفس شوند. هنگامی که این باکتری درون ریه ها قرار می گیرد، می تواند باعث بروز عفونت شود که مستقیماً منجر به بروز التهاب می شود.

یک متا آنالیز اخیر، ارتباط احتمالی بین بیماری لثه و سرطان ریه را بررسی کرد. نویسندگان به این نتیجه رسیدند که “بیماران مبتلا به بیماری پریودنتال در معرض افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه قرار دارند”.

آنها در مقاله خود، راه های بالقوه ای را بیان می کنند که بیماری لثه ممکن است خطر سرطان ریه را افزایش دهد. برای مثال، تنفس باکتری هایی مانند P. gingivalis از دهان می تواند باعث بروز عفونت شود.

به طور مشابه، آنزیم های تولید شده در طول دوره بیماری لثه ممکن است به ریه ها منتقل شوند. هنگامی که به آنجا می رسند، آنها می توانند به پاتوژن ها کمک کنند تا ریشه بدوانند و بافت ریه را درگیر کنند.

این تغییرات باعث بروز التهاب می شوند؛ طی مدت زمان طولانی، التهاب باعث ایجاد تغییراتی در سلول ها می شود که احتمال ابتلا به سرطان را افزایش می دهد.

تحقیقات نشان داده اند که باکتری های مرتبط با بیماری پریودنتال می توانند به ریه ها آسپیره شوند و به ایجاد بیماری های تنفسی مانند ذات الریه کمک کنند.

دیابت

احتمال ابتلا به بیماری پریودنتال در افراد مبتلا به دیابت بیشتر از افراد بدون دیابت است، احتمالاً به این دلیل که افراد مبتلا به دیابت بیشتر مستعد ابتلا به عفونت هستند. در واقع، بیماری پریودنتال اغلب به عنوان یکی از عوارض دیابت در نظر گرفته می شود. کسانی که دیابت خود را تحت کنترل ندارند بویژه در معرض خطر هستند. تحقیقات نشان داده اند که ارتباط بین دیابت و بیماری پریودنتال به هر دو صورت است: بیماری پریودنتال همچنین ممکن است کنترل قند خون را برای افرادی که دیابت دارند دشوارتر کند و خطر عوارض دیابت را افزایش دهد.

خطرات بیماری لثه

بیماری قلبی

چندین مطالعه نشان داده اند که بیماری پریودنتال ممکن است خطر بیماری قلبی را افزایش دهد. دانشمندان بر این باورند که التهاب ناشی از بیماری پریودنتال ممکن است مسئول این ارتباط باشد. بیماری پریودنتال همچنین می تواند بیماری های قلبی موجود را تشدید کند. بیمارانی که در معرض خطر اندوکاردیت عفونی هستند ممکن است قبل از انجام اقدامات دندانپزشکی به آنتی بیوتیک نیاز داشته باشند. پریودنتیست و متخصص قلب شما می توانند تعیین کنند که آیا بیماری قلبی شما به استفاده از آنتی بیوتیک قبل از انجام اقدامات دندانپزشکی نیاز دارد یا خیر.

بیماری آلزایمر

مطالعات ارتباط بین باکتری های مرتبط با بیماری پریودنتال و پیشرفت بیماری آلزایمر را نشان داده اند. باکتری های بیماری لثه ممکن است بتوانند به مغز سفر کرده و در ایجاد بیماری آلزایمر نقش داشته باشند.

سخن پایانی

می توان این مقاله را به عنوان مجموعه ای نگران کننده از شرایطی خواند که به دلیل بیماری لثه احتمال بروز آنها بیشتر می شود.

با این حال، اگر رویکرد مخالف را اتخاذ کنیم، باید پیامی به شما بدهیم برای انجام کارهایی که انجام آنها در منزل می تواند بسیار مثبت تر باشد: بهداشت خوب دندان ممکن است خطر ابتلا به طیف وسیعی از مشکلات سلامتی جدی را کاهش دهد.

همانطور که نویسندگان تجزیه و تحلیل سرطان ریه، که در بالا اشاره شد، می نویسند، “بیماری پریودنتال یک بیماری قابل پیشگیری و درمان است.” مدیریت آن در مراحل اولیه ممکن است خطرات بسیاری از بیماری ها را کاهش دهد.