ابزارهای دهانی برای درمان آپنه انسدادی خواب

آپنه انسدادی خواب چیست؟

آپنه خواب نوعی اختلال خواب جدی است که زمانی اتفاق می افتد که تنفس فرد در طول خواب قطع می شود. افرادی که آپنه خواب درمان نشده دارند در طول خواب چندین مرتبه تنفس آنها قطع می شود، و گاهی اوقات در طول یک شب به چند صد مرتبه می رسد.

سه نوع آپنه خواب وجود دارد: انسدادی، مرکزی ، و ترکیبی.

آپنه انسدادی خواب OSA (Obstructive sleep apnea) از بین این سه نوع شایع تر است. آپنه انسدادی خواب زمانی اتفاق می افتد که مجرای تنفسی فوقانی به صورت جزئی یا کامل مسدود می شود. طی یک دوره آپنه، دیافراگم و عضلات قفسه سینه سخت تر کار می کنند زیرا فشار افزایش پیدا می کند تا مجرای تنفسی را باز کند. تنفس معمولاً با یک نفس عمیق از راه دهان یا یک تکان شدید بدن مجدداً از سر گرفته می شود. این دوره ها می توانند در خواب سالم اختلال ایجاد کنند، جریان اکسیژن را به اندام های حیاتی کاهش دهند، و موجب بروز مشکلات آریتمی قلب شوند.

در آپنه خواب مرکزی، مجرای تنفسی مسدود نشده است اما مغز به دلیل بی ثباتی در مرکز کنترل تنفس، قادر نیست به عضلات برای تنفس دستور دهد. آپنه مرکزی به عملکرد سیستم عصبی مرکزی مربوط می شود و با ابزارهای دهانی قابل درمان نیست.

آپنه خواب ترکیبی نیز ترکیب هر دو نوع آپنه انسدادی و مرکزی است.

درمان آپنه انسدادی خواب

چه افرادی دچار آپنه انسدادی خواب می شوند؟

آپنه انسدادی خواب حدوداً در ۲۵% از مردان و ۱۰% زنان اتفاق می افتد. آپنه انسدادی خواب می تواند افراد را در تمام سنین تحت تأثیر قرار دهد، از جمله نوزادان، کودکان، مخصوصاً افراد بالای ۴۰ سال، و افرادی که اضافه وزن دارند. برخی ویژگی های فیزیکی و ویژگی های بالینی در بیماران مبتلا به آپنه انسدادی خواب شایع هستند. این موارد شامل اضافه وزن بیش از حد، گردن بزرگ، و ناهنجاری های ساختاری که موجب کاهش قطر مجرای تنفسی فوقانی می شوند، مانند انسداد بینی، پایین قرار گرفتن نرم کام، بزرگ شدن لوزه ها، یا کوچک بودن فک با وجود اوربایت.

درمان آپنه انسدادی خواب

علل بروز آپنه انسدادی خواب

آپنه انسدادی خواب در نتیجه انسداد مجرای تنفسی اتفاق می افتد، معمولاً زمانی که بافت نرم قسمت عقب گلو در طول خواب پایین می آید. آپنه خواب مرکزی معمولاً در بیمارانی مشاهده می شود که دچار اختلال در عملکرد سیستم عصبی مرکزی هستند. مانند افرادی که سکته کرده اند یا مبتلا به بیماری های عصبی عضلانی هستند. علاوه بر این، در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی و سایر اشکال بیماری های قلبی و ریوی شایع است.

علائم و نشانه های آپنه انسدادی خواب

اغلب اولین علائم و نشانه های آپنه انسدادی خواب توسط خود بیمار شناسایی نمی شوند، بلکه شخصی با آنها در یک اتاق می خوابد متوجه می شود. بسیاری از افرادی که چنین مشکلی دارند هیچ شکایتی از خواب خود ندارند. برخی از شایع ترین علائم OSA عبارتند از:

• خر و پف کردن
• خواب آلودگی و خستگی در طول روز
• ناآرامی در طول خواب
• بیدار شدن ناگهانی با احساس خفگی یا تنفس عمیق
• خشکی دهان یا گلو درد هنگام بیدار شدن
• نقائص ذهنی مانند مشکل در تمرکز، فراموشی، یا تحریک پذیری
• تعریق شبانه
• اختلالات جنسی
• سر درد

در کودکان ممکن است علائم مشهود نباشند و شامل موارد زیر باشند:

• عملکرد ضعیف در مدرسه
• سستی یا خواب آلودگی، که اغلب به عنوان تنبلی در کلاس تعبیر می شود.
• تنفس دهانی در طول روز و مشکل در بلع
• حرکت رو به داخل ریه هنگام دم
• وضعیت های غیر عادی خواب، مانند خوابیدن روی دست ها و زانوها، یا با گردن کشیده
• تعریق شدید شبانه
• اختلالات رفتاری و یادگیری
• شب ادراری

تأثیرات منفی اپنه انسدادی خواب

در صورت عدم آپنه انسدادی خواب، می تواند منجر به بروز تعدادی مشکلات مربوط به سلامتی شود، از جمله فشار خون بالا، سکته، آریتمی قلبی، کاردیومیوپاتی (بزرگ شدن بافت عضلانی قلب)، نارسایی احتقانی قلب، دیابت، و حملات قلبی. علاوه بر این، آپنه خواب درمان نشده ممکن است عامل نقص در عملکرد شغلی، حوادث ناشی از کار و تصادفات وسایل نقلیه موتوری و همچنین ضعف تحصیلی در کودکان و نوجوانان باشد.

درمان آپنه انسدادی خواب

ابزارهای دهانی برای درمان آپنه انسدادی خواب

به طور کلی، استاندارد طلایی برای درمان OSA یک دستگاه فشار هوای مثبت مداوم (CPAP) است. به دلایل مختلف ممکن است CPAP برای شما مفید نباشد. گزینه دیگر، دستگاه درمانی دهان و دندان است که شبیه محافظ دندان است و توسط ورزشکاران استفاده می شود.

برای بیمارانی که آپنه انسدادی خواب خفیف دارند، ابزارهای دندانی یا ابزارهای جلو آورنده فک پایین می توانند ساخته شوند که مانع مسدود شدن حلق توسط زبان می شوند، یا فک پایین را جلو می آورند. این ابزارها کمک می کنند مجرای تنفسی در طول خواب باز بماند. متخصص خواب و دندانپزشک با تخصص در زمینه ابزارهای دهانی برای این منظور باید با یکدیگر مشخص نمایند آیا این درمان برای شما بهترین است یا خیر.

اگر پزشک شما صلاح بداند ابزار دهانی برای شما گزینه خوبی است، لازم است برای ارزیابی های بیشتر به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک اگر تشخیص دهد شما گزینه خوبی برای این درمان هستید، از دندان های شما قالب خواهد گرفت و از روی آن برای شما ابزاری درست خواهد کرد. علاوه بر این، به شما ابزاری داده خواهد شد که صبح ها بعد از خارج کردن ابزار شبانه استفاده کنید تا بایت شما نیز اصلاح شود. دندانپزشک شما دستور العمل های لازم برای پاکسازی ابزار را نیز در اختیار شما قرار خواهد داد. لازم است برای تنظیمات بیشتر مجدداً به دندانپزشک مراجعه کنید. وقتی دوره درمان شما کامل شد توصیه می شود یک مرتبه دیگر به متخصص خواب مراجعه کنید تا ببینید ابزار چگونه عمل کرده است.

مزایای ابزار دهانی برای درمان آپنه انسدادی خواب عبارتند از:

• می تواند علائم OSA را بهبود بخشد، از جمله خواب آلودگی و بد اخلاقی در طول روز، مشکلات تمرکز، و کاهش یا حذف خر و پف کردن.
• گزینه دیگری برای افرادی است که نمی توانند CPAP را تحمل کنند.
• همراه بردن آن برای مسافرت راحت تر است.
• بدون برق کار می کند.
• راحت است.

خطرات استفاده از ابزار:

• تغییر در بایت
• درد فک، دندان ها، یا مفاصل فکی گیجگاهی
• لق شدن دندان ها
• نیاز به تعویض ترمیم های دندانی
• افزایش آب دهان
• خشکی دهان