مال اکلوژن یا مشکلات بایت

مال اکلوژن دندان ها عبارت است از ناصاف بودن دندان ها که می تواند منجر به بروز مشکلات جدی برای سلامت دهان و دندان ها شود. این اختلالات بایت عبارتند از:

• فشردگی و نامرتبی دندان ها
• کراس بایت
• اور بایت
• آندر بایت
• اپن بایت

دندان ها در صورتی که صاف نباشند، قادر به انجام عملکردهای حیاتی خود نخواهند بود. در این مقاله شما را با این مسائل و نحوه درمان آنها، به منظور پیشگیری از مشکلات کلی دهانی و گوارشی آشنا خواهیم کرد.

مشخصه های کلی

اکلوژن اصطلاحی است که برای اشاره به صاف بودن دندان ها مورد استفاده قرار می گیرد. به صورت ایده آل، دندان ها بایستی به راحتی داخل فضای دهان و روی قوس های دندانی جای گیرند، بدون ایجاد فشردگی یا فاصله بین دندان ها. بعلاوه، هیچ یک از دندان ها نباید چرخیده یا پیچیده شده باشند. دندان های فک بالا باید اندکی روی دندان های فک پایین را بپوشانند، به گونه ای که لبه های نوک تیز دندان های مولر داخل فرو رفتگی های دندان های مولر فک مقابل قرار گیرند.

انحراف از اکلوژن ایده آل، تحت عنوان مال اکلوژن شناخته می شود. نوع انحراف متفاوت است، اما هر گونه ناصاف بودن دندان ها می تواند موجب بروز مشکل شود. برای پیشگیری از گزیده شدن داخل گونه ها و لب ها، صاف بودن دندان های فک بالا ضروری است، در حالی که برای پیشگیری از گزیده شدن زبان، صاف بودن دندان های فک پایین ضروری است.

علل بروز مال اکلوژن

معمولاً مال اکلوژن شرایطی ارثی است. به این معنا که می تواند از نسلی به نسل بعد منتقل شود. برخی شرایط یا عادات هستند که ممکن است موجب تغییر شکل و ساختار فک شوند، که عبارتند از:

• شکاف کام و لب.
• استفاده مکرر از پستانک پس از سن ۳ سالگی.
• استفاده طولانی مدت از شیشه شیر برای تغذیه کودک پس از تولد.
• مکیدن انگشت در دوران کودکی.
• حوادثی که منجر به ناصافی فک می شوند.
• وجود تومور در دهان یا فک.
• دندان های نهفته یا دندان هایی با شکل نامتعارف.
• عدم مراقبت های دندانی صحیح که می توانند منجر به نامتناسب بودن پر شدگی های دندان ها، روکش های آنها، یا براکت های ارتودنسی شوند.
• انسداد مجرای تنفسی (تنفس دهانی)، که عموماً نتیجه آلرژی یا بزرگ شدن غدد لنفاوی یا لوزه ها است.

علائم مال اکلوژن

بسته به دسته بندی مال اکلوژن، علائم این اختلالات ممکن است جزئی یا شدید باشند. علائم معمول مال اکلوژن عبارتند از:

• ناصافی دندان ها
• تغییر در ظاهر چهره
• گزیدن مکرر داخل گونه ها یا زبان
• احساس ناراحتی حین جویدن یا گاز زدن
• مشکلات گفتاری، مانند نوک زبانی حرف زدن
• تنفس از راه دهان به جای بینی

تشخیص و دسته بندی مال اکلوژن ها

مال اکلوژن دندان ها غالباً از طریق معاینات معمول دندانی شناسایی می شود. دندانپزشک دندان ها را معاینه خواهد کرد و ممکن است عکس رادیو گرافی با اشعه ایکس تهیه کند تا مشخص نماید آیا دندان ها به درستی در جای خود قرار گرفته اند. در صورتی که مال اکلوژن تشخیص داده شود، بر اساس نوع و شدت آن دسته بندی می شود. سه دسته اصلی مال اکلوژن ها عبارتند از:

مال اکلوژن کلاس ۱

مال اکلوژن کلاس ۱ زمانی شناسایی می شود که دندان های فک بالا روی دندان های فک پایین را می پوشانند. در این نوع مال اکلوژن، بایت کاملاً طبیعی است و این همپوشانی جزئی است. مال اکلوژن کلاس ۱ شایع ترین دسته از مال اکلوژن ها است.

مال اکلوژن کلاس ۲

مال اکلوژن کلاس ۲ زمانی تشخیص داده می شود که اوربایت شدید وجود داشته باشد. این شرایط، که تحت عنوان رتروگناتیسم (یا رتروگناتیا، استقرار فک ها در عقب سطح جلویی پیشانی) شناخته می شود، به این معناست که دندان ها و فک بالا تا میزان زیادی دندان ها و فک پایین را پوشش می دهند.

مال اکلوژن کلاس ۳

مال اکلوژن کلاس ۳ نیز زمانی شناسایی می شود که آندربایت شدید وجود داشته باشد. این شرایط، که تحت عنوان پروگناتیسم شناخته می شود به این معناست که فک پایین رو به جلو منحرف می شود. این اتفاق باعث می شود دندان های فک پایین تا میزان زیادی دندان ها و فک بالا را پوشش دهند.

درمان مال اکلوژن دندان ها

اکثر افرادی که مال اکلوژن خفیف دارند نیاز به هیچ درمانی ندارند. با این حال، در صورتی که مال اکلوژن شما شدید باشد، ممکن است دندانپزشک شما را به یک ارتودنتیست ارجاع دهد. بسته به نوع مال اکلوژن، ارتودنتیست می تواند درمان های مختلفی پیشنهاد دهد. این درمان ها عبارتند از:

• براکت ها برای اصلاح وضعیت دندان ها
• کشیدن دندان برای اصلاح فشردگی و نامرتبی شدید دندان ها
• تغییر شکل، باندینگ یا قرار دادن روکش روی دندان ها
• جراحی برای تغییر شکل و کوتاه کردن فک ها
• استفاده از سیم یا پلیت برای تثبیت وضعیت استخوان فک

درمان این اختلالات می تواند منجر به برخی مشکلات دیگر شود. از جمله:

• پوسیدگی دندان
• درد و ناراحتی
• حساسیت دندان ها ناشی از استفاده از ابزارهایی از قبیل براکت های ارتودنسی
• دشواری در جویدن غذا و گفتار در طول درمان

چگونه می توان از مال اکلوژن پیشگیری کرد؟

پیشگیری از این اختلالات می تواند دشوار باشد زیرا اکثر موارد مال اکلوژن، ارثی هستند. والدین بچه ها باید استفاده از پستانک و شیشه شیر را برای آنها محدود کنند تا به کاهش تغییرات در فک کودک که در حال رشد است کمک کنند. شناسایی زود هنگام مال اکلوژن می تواند به کوتاه شدن مدت زمان طول درمان مورد نیاز (و شدت آن) نیز بکاهد.

درمان مال اکلوژن دندان های کودکان و افراد بزرگسال عموماً می تواند منجر به اصلاح مشکلات شود. انجام درمان های اولیه و زود هنگام در دوران کودکی می توانند طول درمان را کاهش دهند. بعلاوه، هزینه های درمان کمتر خواهند بود.

افراد بزرگسال نیز می توانند به نتایج خوبی دست پیدا کنند. با این حال، درمان آنها عموماً نیاز به مدت زمان بیشتری دارد و هزینه های آن نیز بیشتر خواهند بود. هر چه درمان مال اکلوژن زودتر آغاز شود نتایج بهتری در پی خواهد داشت.