تغییر رنگ دندانها
در این نوشته می خوانید:
به همان میزان که رنگ و ظاهر دندانها تاثیر بسزایی در ظاهر افراد دارد، تغییر رنگ دندانها میتواند موجب نازیبا به نظر رسیدن دندان و ظاهر چهرهی فرد شود. بنابراین تغییر رنگ آنها ممکن است فرد را بر آن دارد که دریابد چه چیز موجب تغییر رنگ دندانها شده است.
در اثر ایجاد لکه روی سطح دندان یا در نتیجهی تغییرات درونی دندان ممکن است رنگ آنها تغییر کند.
علل تغییر رنگ دندانها
علل بیرونی
این اتفاق زمانی رخ میدهد که لایهی بیرونی دندان (مینای دندان) لکهدار میشود. قهوه، نوشابه یا دیگر نوشیدنیها یا غذاها میتوانند منجر به ایجاد لکه روی دندان شوند. سیگار کشیدن یکی از علل اصلی تغییر رنگ دندانها است.
علل درونی
این اتفاق زمانی رخ میدهد که ساختار درونی دندان (عاج دندان) تیره میشود یا اندک رنگ زردی در آن ایجاد شود. این گونه تغییر رنگ دندان میتواند میتواند ناشی از علل زیر باشد:
-
در دوران کودکی دندانها بیش از حد در معرض فلوراید قرار گرفتهاند.
- مادر طی نیمهی دوم بارداری از آنتی بیوتیک تتراسایکلین استفاده کرده است.
- کودک در سن ۸ سالگی و پیش از آن از آنتی بیوتیک تتراسایکلین استفاده کرده است.
- در کودکی به دندان آسیبی وارد شده که دندان را تحت تاثیر قرار داده است. به عنوان مثال، افتادن از ارتفاع میتواند به دندان دائم در حال رشد آسیب بزند.
- آسیب به دندان دائم موجب خونریزی داخلی دندان شده و پس از مدتی موجب تغییر رنگ دندان شده است.
- تولد کودک با شرایط نادری تحت عنوان رشد ناقص دندانها (دنتینوژنزیس ایمپرفکتا- Dentinogenesis Imperfecta). این بیماری موجب تغییر رنگ دندان به خاکستری، زرد مایل به قهوهای، یا بنفش میشود.
علل مربوط به افزایش سن
این علت ترکیبی از علل درونی و بیرونی است. عاج دندان به طور طبیعی به مرور زمان به رنگ زرد در میآید. با افزایش سن، مینای دندانی که دندان را پوشش میدهد به تدریج نازک میشود و باعث نمایان شدن عاج دندان میشود. غذاها و کشیدن سیگار نیز میتوانند با افزایش سن فرد موجب لکهدار شدن دندان شوند. در آخر، لب پر شدن، خراش روی دندان و دیگر آسیبها میتوانند منجر به تغییر رنگ دندان شوند، بویژه در صورتی که پالپ نیز آسیب دیده باشد.
علائم و نشانههای تغییر رنگ دندان
علائم تغییر رنگ دندان عبارتند از لکه روی مینای دندان. این لکهها میتوانند از رگههای سفید رنگ و نقاط زرد رنگ مایل به قهوهای یا قهوهای گرفته تا فرو رفتگیهای روی دندان باشند. در صورت از بین رفتن و پوسیده شدن مینای دندان و نمایان شدن عاج دندان، رنگ زرد مایل به قهوهای پدیدار خواهد شد.
تشخیص تغییر رنگ دندان
هیچ تست و آزمایش خاصی نیاز نیست. دندانپزشک یا هر متخصص دندان دیگری قادر خواهد بود با نگاه کردن به دندان تغییر رنگ آن را تشخیص دهد.
پیشگیری از تغییر رنگ دندان
مسواک زدن پس از هر وعدهی غذایی میتواند در پیشگیری از ایجاد برخی لکهها کمک کننده باشد. دندانپزشکها معتقدند پس از نوشیدن قهوه یا دیگر نوشیدنیها و غذاهایی که لکه ایجاد میکنند باید دهان خود را با آب شستشو دهید. پاکسازی منظم دندانها توسط یک متخصص دهان و دندان نیز میتواند به رفع لکههای سطح دندان کمک کند.
لکههای داخلی که در اثر آسیب به عصب و رگهای خونی دندان ایجاد میشوند، قابل پیشگیری هستند. ممکن است نیاز به درمان ریشه (عصب کشی) داشته باشید تا بخش داخلی دندان (پالپ) برداشته شود پیش از آنکه موجب پوسیدگی و تیره شدن دندان شود. با این حال، دندانی که درمان ریشه روی آن صورت گرفته است ممکن است در هر صورت تیره رنگ شود.
برای پیشگیری از ایجاد لکه روی دندان کودکان، دندانهای آنها نباید به مقدار زیاد در معرض فلوراید قرار گیرند. از آنجا که در آبهای آشامیدنی فلوراید وجود دارد بهتر است در کودکی از خمیردندانهایی استفاده شود که حاوی فلوراید نیستند. پس از تشکیل مینای دندان، فلوراید دیگر قادر به تغییر رنگ دندان نخواهد بود.
درمان تغییر رنگ دندان
در برخی موارد، تغییر رنگ دندان میتواند با پاکسازی تخصصی برطرف شود. از جمله این موارد لکههای ناشی از کافئین است. با این حال، برخی از این لکهها دائمی هستند. گاهی اوقات میتوان دندانها را با یک ژل سفید کننده (bleaching gel) سفید کرد. در برخی موارد، اگر تغییر رنگ شدید باشد ممکن است نیاز باشد از روکش یا ونیر استفاده شود تا سطح آن پوشانده شود.
بسیاری از لکههای ایجاد شده در اثر غذا و نوشیدنی را میتوان با پاکسازی تخصصی و مراقبتهای خانگی برطرف نمود. مراقبتهای خانگی مناسب عبارتند از مسواک زدن، کشیدن نخ دندان و شستشوی دهان پس از هر وعدهی غذایی.
تغییر رنگ دندان را میتوان با کاربرد یک مادهی سفیدکننده روی مینای دندان برطرف نمود. یکی از این تکنیکها “پاور بلیچینگ” (power bleaching) است. با این روش، دندانپزشک از یک ژل سفیدکنندهی ملایم استفاده میکند. این ژل باعث میشود ظرف مدت ۳۰ تا ۴۰ دقیقه دندانها به شکل چشمگیری سفیدتر شوند. ممکن است درمان نیاز به پیگیریهای بعدی داشته باشد، یا شاید تریهای سفیدکنندهای که در منزل قابل استفاده هستند در اختیار بیمار قرار گیرند.
تغییر رنگ دندان را میتوان در منزل مورد رسیدگی قرار داد. این کار با استفاده از ژل سفیدکننده و محافظ دندانی انجام خواهد شد که دندانپزشک آن را در اختیار بیمار قرار میدهد. ژلهای سفیدکنندهای که برای استفاده در منزل طراحی شدهاند، به اندازهی محصولاتی که در کلینیک توسط دندانپزشک بکار برده میشوند قوی نیستند. در نتیجه، فرایند درمان در منزل بیشتر زمان میبرد- معمولا ۲ تا ۴ هفته.
استفاده از محصولات سفید کنندهی دندان که نیاز به تجویز پزشک ندارند نیز موثرند. این محصولات نسبت به آنچه از دندانپزشک دریافت میکنید اثر سفیدکنندگی کمتری دارند. مادهی سفیدکننده مانند ژلی که درون دهان گیر یا مانند نواری که به دندانها میچسبد روی دندانها بکار برده میشود.
خمیردندانهای سفیدکننده قادر به برطرف نمودن برخی لکهها هستند، اما در واقع رنگ کلی دندان را تغییر نمیدهند.
اگر دندانها پس از انجام درمان ریشه (عصب کشی) تیره شده باشند، سفید کردن مینای دندان کمکی نخواهد کرد. دندانپزشک باید از یک مادهی سفیدکننده درون دندان استفاده نماید یا شاید باید به فکر روکش دندان یا ونیر باشید.
بلیچینگ یا سفید کردن دندان قادر به از بین بردن لکههای ناشی از مصرف تتراسایکلین نخواهد بود. در این صورت، پیشنهاد دندانپزشک، پوشاندن منطقهای است که تغییر رنگ داشته است. این راهکارها برای دندانهای لب پر شده و آسیب دیده نیز کاربرد دارند.
دندان را میتوان با استفاده از مواد باندینگ کامپوزیت همرنگ دندان پوشاند. گزینهی دیگر استفاده از ونیر است. ونیرها پوستههای سرامیکی ظریفی هستند که سطح بیرونی دندانها را پوشش میدهند.
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.